Thơ dài Nguyễn Thế Hoàng Linh

VIẾT TỚI NHỮNG BẬC CHA MẸ VÀ NHỮNG BẬC CON

(23/11/02-24/11/02)

họ không hiểu những điều tôi muốn:
những bữa cơm không có tiếng dạy đời
họ không hiểu và họ không chịu hiểu
trong gia đình tôi thấy bị bỏ rơi

ừ, cũng được, tôi lặng im mà sống
với niềm vui của họ cũng cố cười
nhưng họ đã lớn và ít nhiều thực dụng
coi tôi là thằng bé hai mươi

ở bên họ tôi mất dần hơn ấm
những bữa cơm thường để lấp dạ dày
cuộc trò chuyện chỉ mang danh trò chuyện
vòng xoáy cuộc đời làm họ lãng quên ngay

họ ngồi lại và luận bàn suy tính
cho tương lai của những đứa con mình
họ cung cấp cơm ngon và áo đẹp
và tin rằng họ hết sức hy sinh

họ không hiểu những điều tôi viết
họ cứ lo cho cuộc sống sau này
họ không hiểu là tôi đang dần chết
bất cứ lúc nào cũng dễ xuôi tay

họ không nói dẫu một lời tin tưởng
không một bàn tay ủng hộ lúc tôi cần
họ không hiểu nỗi đau con người sống
trong ngôi nhà mãi mãi sự phân vân

họ có những mối quan hệ lớn
không dù ô nhưng đã thích nghi với quà cáp phong bì
họ đã coi sự đời là thế
sao chẳng thà họ đời nốt tôi đi

họ không hiểu tôi khổ hơn con chó
bị nhốt giam mà lại có cái đầu
họ yêu tôi và họ thương tôi lắm
họ khuyên tôi như dạy kẻ ngu lâu

tôi hiểu họ hơn bản thân họ hiểu
họ đã không ham đọc sách nữa rồi
âm nhạc ít, thể thao cũng ít
làm sao cho nhận thức sinh sôi?

những ám ảnh về một thời đã cũ
những trái ngang trong cuộc sống thị thành
khiến họ nhiễm thói nhìn vào bề nổi
và thôi tìm sâu lắng những mong manh

giờ họ sống quá thiên về lí trí
họ yên tâm họ đã tốt hơn người
và như thế còn cần gì tự hỏi:
hạnh phúc là gì hở hạnh phúc ơi?

giờ họ đã không tin vào khao khát
họ loay hoay trong trách nhiệm gia đình
họ cứ sống hộ và nghĩ hộ
và thông minh hộ trí thông minh

tôi nản lắm khi ở trong xã hội
Người khổ đau vì cái sự Người
tôi tranh đấu cố mà tranh đấu
cho một điều gì đó đẹp tươi
họ thì nghĩ:
"ấy dà, tuổi trẻ
mơ mộng nhiều, lí tưởng xa xôi"

họ đem cái hão xưa cũng mình ra ví
nhưng họ đâu có phải là tôi
họ không nghĩ khi tôi bằng tuổi họ
hẵng thử so chỗ đứng chỗ ngồi...
họ luôn bảo phải nhìn vào thực tế
thực tế là gì khi hạnh phúc gia đình cứ như vôi
thực tế là cái nhìn tôi hơn họ
nhưng họ không tôn trọng cách sống tôi
họ không mắng chửi không chà đạp
chỉ những tiếng thở dài và bóng gió, vậy thôi
hay tại tôi, tại tôi không biết sướng
vâng, tại tôi, tất cả tại tôi

tôi uất lắm, nhiều khi tôi uất lắm
có mẹ cha sao phải uất phải buồn
tôi sống trong một cuộc đời kỳ quái
muốn bình thường mà đau đớn luôn luôn

họ không hiểu cứ để yên tôi sống
để tôi yên mà bước vững trên đường
họ đỡ khổ và tôi đỡ khổ
và hồi sinh lại lẽ yêu thương...

họ không chấp nhận và họ không chờ đợi
họ lôi tôi như con chó đến trường
bằng sợi xích "đáp đền chữ Hiếu"
một tấm bằng để đúc chữ Yêu Thương

đến trường lớp tôi có bè có bạn
để vui chơi thì quá đỗi tuyệt vời
nhưng để học thì tôi kiệt sức
họ không tin, họ không tin, trời ơi...

tôi đã cố nhưng tôi không thế cố
bởi vì tôi sắp hoá điên rồ
thái độ họ vẫn như bao ngày cũ
họ không hiểu rằng có lúc tôi muốn lao đầu vào ô tô

tôi đã nhẫn, đã nhẫn nhiều nhiều lắm
như bao nhà thông thái biết giữ gìn
nhưng tôi mới 20, 21 tuổi
mối tình buồn và không một đức tin...

tôi khổ sở vì tôi lành mạnh quá
không luỵ ai và không sống hai lòng
và sẽ mãi mãi là như thế
nhưng đó chả phải là cái họ chờ mong

tôi đã muốn ra đi tìm sự sống
nhưng họ không độc ác, chẳng dã tâm
còn gì hơn những bậc cha mẹ thế
tôi ra đi là tôi sẽ sai lầm

tôi yêu họ, tôi đã yêu họ chứ
thủa còn thơ tôi yêu họ nhất trần
nhưng họ khác khi cuộc đời đổi khác
sự trải đời khiến họ rối đôi chân

và họ trói cả chân tôi vào đó
trói tim tôi và trói cả linh hồn
tôi mạnh lắm nên tôi có thể rứt tung tất cả
nhưng họ là cha mẹ của tôi...

họ có những nỗi đau riêng của họ
nếu tôi đi họ sẽ lại nẫu lòng
họ cứ giữ mái nhà thiếu hơi chia sẻ
đủ đầy mà sao cứ long đong

họ không hiểu khi con người không hiểu
dù yêu thương đến mấy cũng lạnh lùng
tôi phát ngấy cái đơn thuần vật chất
những tiếng quan tâm dù thật vẫn chung chung

điều tôi muốn là một gia đình nhỏ
vợ dễ thương và con cái hiền lành
để làm một gia đình gắn bó
yên bình trong cái sự đua tranh

đó cũng chính là ước mong của họ
nhưng không hiểu tôi nên họ cứ cho mình quyền xây hạnh phúc thay tôi

vâng, tôi biết phải kiếm ra tiền chứ
nên thơ tôi tôi bán cũng cam lòng
nhưng phải đợi để người ta ngấm chứ
biết bao giờ người ta mới ngấm xong...

vâng, cốt yếu là họ không hề hiểu
không hiểu tôi có giá trị thế nào
không hiểu tôi đau buồn cô độc
không hiểu tôi khao khát được khát khao

những cái khác thì họ hoàn toàn hiểu
nhưng ngoài ba cái không kia thì còn có cái gì
người ta hiểu tôi như hiểu một
con bù nhìn vô giác vô tri

họ không tin vào những gì tôi có
họ không tin vào nghị lực của tôi
thì dù họ tin tôi là người tốt
thì chẳng thà họ chẳng tin tôi

sau uất đắng thì tôi lại sống
như bao năm mai thêm nữa một ngày
nhưng đừng trách tim tôi chưa rung động
đừng trách tôi chưa yêu họ hôm nay

tôi phải lấy niềm riêng làm phương tiện
nghĩa là tôi đã đến bước đường cùng
thơ đã phải đánh vào lòng thương hại
thảm thương thay thị hiếu đám tiêu dùng

họ muốn tôi có cái bằng thương mại
con thú tôi bị xã hội hoá rồi
biết quảng cáo, tiếp thị thơ choanh choách
giấy thông hành chi nữa mẹ cha ơi...

tôi xin nhận cái tiếng là bất hiếu
để chữ Tâm được giữ cho tròn
tôi phải sống để làm cho họ hiểu
tôi muốn đáp đền theo đúng nghĩa người con

khi viết những dòng này tôi nhớ họ
tôi yêu hơn và hiểu họ hơn
họ, tôi và cả thằng em tôi nữa
đều cô đơn trong mái ấm cô đơn

kìa, họ lại cãi nhau ngay bên cạnh
một chút thôi nhưng tích tụ bao ngày
những dồn nén dồn lên dồn nén
cứ thổi phù là lại bùng ngay

người đàn ông với trái tim bất mãn
lấp cô đơn bằng chỉ trích, phê bình
người đàn bà với nhiều nguyên tắc
ít dịu hiền trong những đức hy sinh...

hôm nay, sinh nhật em tôi cả nhà cuốc bộ đi ăn tiệm
mỗi người đi trên một quãng đường
lẳng lặng bước, từng bước chân lẳng lặng
ở trong đầu không một chút du dương...

định gọi món cá lại bàn về chuyện cá
cá basa lỗi ở họ hay mình...
ba người lớn chuyện trò dần sôi nổi
có chút gì hàn gắn lung linh...

chỉ còn thằng em tôi sao giống tôi hồi trước thế
cúi mặt ăn và cứ lặng thinh

hình như chưa từng bao giờ cả
trong nhà tôi cả bốn người cười
và rất hiếm và rất là rất hiếm
một người cười mà cảm thấy tươi...

sự thật mãi đớn đau, tàn nhẫn
khi người ta không chịu thiết tha nhìn
sự thật là loài người vẫn thiếu
những tình yêu và những đức tin...

-----------------------------------------------------



BỨC THƯ GỬI TỚI NHÂN LOẠI
hoặc
KHÔNG CẦN ĐẶT TÊN


riêng hôm nay
tôi sắp đi qua đường Nguyễn Du
không một chút ảm ảnh hay tự hào về một thời lửa đạn

hồ Thuyền Quang đẹp
phố phường rộng và lòng tôi không hẹp
thế thôi...

tôi không sinh ra trong chiến tranh
nhưng cũng biết những sự kinh tởm của nó

chiến tranh không hề đẹp
chỉ có những con người đẹp trong chiến tranh
ở đâu cũng thế
bất cứ lúc nào cũng thế
sự quả cảm, hy sinh, hiền dịu, vị tha...
luôn đẹp

còn chiến tranh không hề đẹp
kẻ nào phủ nhận điều đó
linh hồn kẻ ấy chứa mầm mống chiến tranh

Các Mác nói: "hạnh phúc là đấu tranh"
đấu tranh để chống lại những cuộc chiến phi nghĩa
đấu tranh để tìm hoà bình, bánh mỳ và tự do cho toàn Nhân Loại

mà phải tìm được
ít ra là cho tổ ấm của mình
thì hẵng tự vỗ ngực: "ta là cái đẹp"
tôi chấp nhận cái vỗ ngực của anh
dù trong thẳm sâu, nó như đập một nhát và tát vào trái tim anh
điều đó thì trước khi qua đời anh sẽ hiểu
...

phải, những sự đấu tranh không mang mặt nạ
là đẹp
để khi về đến nhà, anh không phải cởi nó ra
và bắt đầu bóc lột hoà bình, bánh mỳ và tự do của cha mẹ vợ con anh
và của những kẻ không thể lột mặt nạ anh...

nếu anh đeo mặt nạ
tôi có một lời nguyền thế này:
rồi một ngày, anh sẽ phải chung sống với Hítle, Pônpốt, Pinôchê, Bin Lađen và George Bush...
và nhiều cái tên đủ để xếp đầy bảng chữ cái...
ở một thế giới mà mặt nạ hút chết lương tâm và trái tim để hoá thành mặt thật...
chỉ riêng các anh với nhau...
không có quyền lực để cai trị...
không có dân để mị dân...
để xem các anh tàn sát và kinh tởm nhau như thế nào
hoặc khi chỉ còn là những cái mồm mép vô dụng, các anh trở nên lương thiện
hy vọng là thế...

tôi phải nguyền rủa như vậy
vì không đủ toà án phán xét các anh
các anh không đủ tòa án lương tâm để phán xét mình

các anh có thể giết chết tôi, tống giam tôi, tẩy não tôi
nhưng lời nguyền ấy không thể giết chết, không thể bị tống giam, không thể bị tẩy não
và linh hồn tôi sẽ nhập vào sức mạnh của nó
như bao linh hồn đã đang và sẽ nhập vào nó...

Nhân Loại nắm tay tôi
để cùng bảo vệ thế giới này
khỏi bom nguyên tử
và thảm hoạ diệt chủng
và để phủ lại màu xanh nguyên sơ như bản chất của nó...

tôi chỉ nghĩ thế này:

kẻ nào tàn sát người vô tội
kẻ nào làm đau Nhân Loại
kẻ đó không phải con người

tôi chỉ biết thế này
ở Ấn Độ, mỗi ngày có ít nhất một người phụ nữ bị thiêu sống
một bé gái bị chôn sống...
ở bất cứ một đất nước nào, vẫn có đàn bà trẻ em bị ngược đãi, vẫn có người chết đói, vẫn có những người đàn ông đầy thù hận và có thể hoá thành thú dữ bất cứ lúc nào vì sự bất công...

và vẫn có những kẻ sướng quá hoá rồ...
vẫn có những kẻ đốt tiền để làm trò tiêu khiển...

và tôi chỉ biết thế này
không ai dám phán xét Pinôchê trong những ngày hắn tàn sát

khi hắn trở nên lụ khụ và vô dụng
người ta rước hắn tới toà án quốc tế...
rồi dẫn độ...
rồi giam giữ...
rồi cho ăn những suất mà cả người giàu cũng mơ ước...
rồi biểu tình...
rồi mâu thuẫn...

chi phí cho vụ này lên tới hàng triệu tờ xanh
đủ mua hàng vô số tấn bánh mỳ
đủ thành lập vô số tổ chức vì hoà bình
những tờ xanh bên trong chứa máu
để mơ hồ một cái gọi là Công Lí

thưa Nhân Loại
cái ác phải trả giá
nhưng trước tiên
hãy dành sức và lòng dũng cảm để chống lại cái ác hiện hành
kẻo lúc nó tiêu hoá hết cái thiện thì lột da róc tuỷ nó cũng không thể nhả ra đâu...

và thưa Nhân Loại
đã đến thế kỷ 21
đã có những cuộc khủng hoảng thừa đổ thực phẩm xuống biển
đã lên được vũ trụ
một nhà triệu phú có thể dành hàng triệu đô để mua một chuyến du hành ra khỏi trái đất...
thì đừng nói thế giới này thiếu thốn vật chất để chia sẻ...

và thưa Nhân Loại
chẳng còn cách nào khác đâu
hãy mở to mắt ra
để biết thế nào là Thiện là Ác

công và của để vận hành ghế điện
đủ để xây nhiều học đường, bệnh viện...
Thiện?

và hãy mở to con ngươi của trái tim ra
để biết mình phải sống thế nào để nuôi sống cái Thiện
và hãy dang rộng cánh tay ra
con đường duy nhất là con đường nối vòng tròn
muôn hướng mà chung một hướng

không phải vô cớ mà trái đất này có hình cầu
những vòng tròn đan khít vào nhau...

và không phải vô cớ mà những đôi mắt dịu hiền thường là đôi mắt bồ câu...

các vị đi tìm cái gọi là tình yêu thực chất và chân chính
mà cứ chơi mèo đuổi chuột quanh những vòng tròn chưa khít ấy...
khi các vị bị những cơn bão hắt phăng đi
đừng đổ lỗi cho tình yêu...

lồng lí trí vào trái tim
lồng trái tim vào lí trí
tôi chả biết để làm gì
nhưng từ khi ấy
đời tôi thôi vô vị
và thôi thở than

bao giờ
bao giờ
bao giờ
lồng con người vừa khít nhân gian?

cuối cùng, sẽ đến lúc tôi nói lại những điều nhiều người tương tự tôi đã nói:

rồi tất cả đều phù phiếm
chỉ còn lại duy nhất tình yêu thương

mà bản chất tình yêu thương là gì?
là làm cho con người đỡ khổ
để họ làm cho mình đỡ khổ

tôi sống như thế
và chết cũng như thế
và không sống không chết
dở sống dở chết
cũng như thế...

22.12.02